De witte bal die in-off gaat nadat hij 3 rode ballen raakt is inderdaad heel sneu. Of je ligt met positie op zwart om het pak open te spelen. Je pot zwart en gaat in het pak met wit en er rolt een rode bal in de pocket. Waren deze situaties vooraf te voorzien/vermijden? Prosnooker is van mening dat dit in veel situaties wel zo is.
We gaan hier niet meteen beweren dat zoiets als pech of geluk niet bestaat. Maar er wordt wel te vaak onterecht naar gegrepen. Als je je teveel met het woord 'pech' bezig houdt, leg je de accenten verkeerd. We nodigen je uit om niet zozeer naar het resultaat te kijken. Maar eerder naar de uitvoering en hoe iets tot stand is gekomen.
Een beginnend amateur die via een kleur naar een trosje met 3 roden ballen speelt heeft al moeite om de pot te maken én tegelijkertijd het trosje te raken. Als hij het trosje raakt en vervolgens wit in de pocket gaat, hoor je vaak het woord 'pech'. Maar is dit eigenlijk terecht?
De gevorderde speler daarentegen zal het trosje bestuderen. Links of rechts raken? Hard of zacht raken? Hij zal trachten om het trosje zo te raken dat het hem nadien eerder een voordeel oplevert. Het is het klassieke voorbeeld. De gevorderde speler heeft meer controle over de witte bal. Zijn gevoel is verder ontwikkeld dus weet hij bepaalde situaties vooraf beter in te schatten. Hij voelt anders. Hij ziet en denkt anders. Doordat hij meer kan, kan hij zijn aandacht sturen naar die zaken die belangrijk zijn. Waarom denk je dat de professionals bij het aanspelen van het pak rode ballen dit pak eerst bekijken? Zij willen zoveel mogelijk situaties kunnen opvangen en niets aan het toeval overlaten.
We zeggen dit uiteraard zonder verwijten te maken naar mensen die dit lezen. Maar het is wel zo.
Zolang je de witte bal niet beter leert controleren, zullen er met regelmaat dingen gebeuren op de tafel die buiten jouw controle gebeuren, en welke geen pech of toeval zijn.
Als je snooker kijkt op tv zie je de laatste jaren dat er percentages toegevoegd worden van potsucces, safeties, etc. Dit laat ons zien in welke mate de professionals de witte bal controleren om de pot te maken, safeties te spelen en posities te verkrijgen. Een gemiddelde amateur zal om en bij de 20-30% controle hebben. Een gevorderde 50-60% en een professional rond de 80-90%. Lees nog eens goed de laatste zin.
Wat betekent 25% controle hebben? Dat betekent dat er voor 75% geen of minder controle is en de zaken niet volgens wens lopen. Kan je je voorstellen wat er in die 75% allemaal fout kan gaan? Wit uit positie, pot missen, wit in-off, jezelf snookeren, miss, fluke-snooker voor de tegenstander. Voor 75% stootte je verkeerd, schatte je verkeerd in, zag je verkeerd of voelde je verkeerd. Er lopen heel wat spelers rond die een groot deel van het % dat ze de bal niet controleren gaan goedpraten door te zeggen dat ze 'pech' hadden. En dat klopt dus niet helemaal. Is dit te herstellen? Natuurlijk. Maar dan moet je er wel iets voor doen.
Reeds 25 jaar geleden, in de begincarrière van Bjorn Haneveer werden prestaties en stoten opgevolgd met schema's en percentages. Deze cijfers lieten een groei optekenen van 20-30% in de beginjaren tot 85-90% enkele jaren later. Bij 8 tot 9 van de 10 stoten controleerde hij de speelbal nagenoeg perfect. Er werd nooit gesproken over pech of geluk. Hij wilde niet weten van rol mee of rol tegen. Hij wou de situatie niet ondergaan maar dicteren. Controle van de bal, daar draaide het om.
Prosnooker heeft niet de intentie om van iedereen een uiterst professionele attitude te verwachten. We zouden wel graag zien dat je niet langer schuil gaat achter het woordje pech. Want op
die manier leg je de accenten verkeerd. Durf kijken naar jezelf. Stel jezelf de vraag waarom iets fout afloopt en hoe je dit of dat had kunnen voorkomen. Het zou zo maar zijn dat je 'dit is
pech' kunt vervangen door 'dit is dom'.
TOEVAL
Al eens stil gestaan bij 'toeval'? In het verhaal van pech/geluk willen we dit graag toevoegen.
Toeval is niets meer dan een feit, ontstaan door een opeenvolging van al of niet gecontroleerde gebeurtenissen.
De witte bal die een rode bal raakt, die (zonder dat je het wil) weer een andere raakt en in de pocket valt.
Toeval? Neen.
Voorspelbaar? Neen, want het was onopzettelijk.
Pech? Natuurlijk niet.
Wat is het dan? Niets. Vanaf het moment dat we de controle niet hebben, zijn we overgeleverd aan heersende wetmatigheden. In dit geval is dat een beetje wiskunde (ronde objecten die elkaar raken en elkaar in een andere baan brengen) en fysica (zwaartekracht, luchtvochtigheid, snelheid, actie-reactie etc.). Het is eerder omdat we moeite hebben om iets negatiefs te aanvaarden, dat we er telkens te veel achter gaan zoeken. We gaan ons verzetten en hierbij drogredenen uitvinden zoals pech en toeval. Maar in veel gevallen valt er niets over te vertellen.
Alles vooraf incalculeren is nagenoeg onmogelijk. Ronnie O'Sullivan lag jaren geleden wakker 's nachts van het vraagstuk waarom hij bij elke kans die hij kreeg geen 147 kon maken. Zo zie je maar. Die zit qua vaardigheden moederziel alleen op het topje van de berg. Wat die voelt en denkt gaat de meesten van ons het petje te boven.
In zijn redenatie is geen plaats voor pech of toeval. Totale controle is wat hij wil. Hij bijt zijn tanden stuk op een vraagstuk waarvan het antwoord zeer eenvoudig is. Je bent een mens met gevoelens en geen robot. Omdat hij, als eerste speler in rij met enorm uitzonderlijke kwaliteiten, moeite heeft om te relativeren en te aanvaarden, zag je soms gedragingen waarbij je je terecht vragen kon stellen. We moeten het voor onszelf niet te moeilijk maken. De ene dag lukt iets beter dan de andere dag. Regelmaat in trainen zorgt ervoor dat bepaalde vaardigheden inslijpen waardoor de hoogtes en laagtes onderling kleiner worden. Perfecte controle kan even bereikt worden, maar nooit lang vastgehouden worden.
Terugkoppelend naar de foto met de vrachtwagen hier boven. Geluk? Pech? Toeval?
Als je goed gelezen hebt, weet je vast de antwoorden.